| الوصف: |
Epilepsi, toplumda en sık görülen nörolojik hastalıklardan birisi olup hastaların tüm yaşam alanlarında belirgin güçlükler yaratmaktadır. Diğer kronik hastalıklarla karşılaştırıldığında eşlik eden psikiyatrik komorbidite görülme olasılığı daha fazladır. Epilepsiye bağlı ortaya çıkan fiziksel, sosyal ve emosyonel kısıtlılıklar nedeniyle hastaların yaşam kalitesi önemli düzeyde etkilenmektedir Özellikle dirençli epilepsi olgularında yaşam kalitesi daha fazla etkilenmektedir. Nöbet sıklığının yanında nöbetlerin şiddeti ve depresif semptomlarda aynı oranda yaşam kalitesini düşürebilmektedir. Bu nedenle hastaların nöbet kontrolünün sağlanmasının yanında yaşam kalitesini etkileyen diğer faktörlerin tespit edilmesi epilepsi yönetiminde önemli yer tutar. Biz bu çalışmamızda dirençli epilepsi hastalarında yaşam kalitesi düzeylerini ve yaşam kalitesini etkileyen faktörleri araştırdık.Çalışmaya tanısı kesinleşmiş 46'sı dirençli ve 42'si iyi yanıtlı olmak üzere toplam 88 epilepsi hastası alındı ve prospektif olarak değerlendirildi. Anamnez, klinik bulgular ve elektrofizyolojik özellikler değerlendirilerek epilepsi sınıflaması yapıldı. Etkin doz ve sürede, tek veya çok, nöbet tipine uygun antiepileptik ilaç kullanımına rağmen son 6 ay içerisinde epileptik nöbeti olanlar tedaviye dirençli, antiepileptik tedavi altında son altı ayda nöbet geçirmemiş olanlar ise tedaviye yanıtlı olarak değerlendirildi. Tüm hastalara yaşam kalitesini değerlendirmek üzere QOLİE-89(Quality of Life in Epilepsy Inventory-89) ölçeği, depresyon derecelendirme açısından Beck Depresyon Ölçeği ve nöbet şiddeti derecelendirmesi için SSQ (Seizure Severity Questionnaire) kullanıldı.Epilepsi hastalarında yaşam kalitesini değerlendirdiğimiz bu çalışmada dirençli epilepsiye sahip olmanın başlı başına daha kötü yaşam kalitesi ile ilişkili olduğunu tespit ettik. Ayrıca dirençli epilepsi olgularının QOLİE-89 ölçeğindeki tüm alt başlıklardan daha düşük puanlar aldığını saptadık. Nöbet sıklığından bağımsız olarak nöbet şiddetinin ve eşlik eden depresyonun yaşam kalitesini etkileyen önemli faktörler olduğunu gözlemledik. Dirençli epilepsi hastalarında işsizlik oranı arttıkça yaşam kalitesinin düştüğünü saptadık. Ve dirençli epilepsiye sahip olmanın düşük eğitim düzeyi ilişkili olduğunu tespit ettik.Sonuç olarak, nöbet sıklığı, nöbet şiddeti ve psikiyatrik komorbidite varlığının epilepsi hastalarında en önemli yaşam kalitesi belirleyicileri olduğu görüldü. Bu bulgular göstermektedir ki epilepsi yönetiminde nöbet kontrolünün ötesinde bir yaklaşım gerekmektedir. Epilepsi tedavisinde başarının artırılması ve daha yüksek yaşam kalitesi sağlanması için nöbet sıklığı yanında nöbet şiddetinin ve eşlik eden psikiyatrik komorbiditenin sorgulanması, erken tanınması ve zamanında tedavi edilmesi önemlidir. Epilepsi yönetiminde tüm sorunlar eşzamanlı çözüldüğünde hastaların yaşam kalitesi belirgin düzeyde artacak ve daha sağlıklı bir yaşam sürdüreceklerdir.Anahtar kelimeler: Epilepsi, yaşam kalitesi, nöbet şiddeti, depresyon Being one of the most common neurological disorders, epilepsy causes significant difficulties in patient's life. When compared to other chronic diseases, likelihood of coexistence of a psychiatric comorbidity is higher. Quality of life of patients is affected by the physical, social and emotional disabililities caused by epilepsy. Quality of life is more affected especially in resistant epilepsy cases. Beside seizure frequency, severity of seizures and depressive symptoms can also reduce quality of life. Thus along with seizure control, detecting the factors affecting the quality of life plays an important role in management of epilepsy. In this study, we examined factors affecting the quality of life of the epilepsy patients.A total of 88 epilepsy patients consisting of 46 drug-resistant and 42 drug-responsive seizures were included in the study and evaluated prospectively. Epilepsy classification was made based on medical history, clinical and electrophysiologic findings. The ones who had seizures in the last 6 months despite the use of antiepileptic drugs appropriate for the seizure type in a sufficient dose and for enough time were defined as drug-resistant and the ones who did not have seizures in the last 6 months under antiepileptic treatment were defined as drug-responsive epilepsy. We used QOLIE-89 (Quality of Life in Epilepsy Inventory-89) scale to evaulaute quality of life, BDI (Beck Depression Inventory) to grade depression and SSQ (Seizure Severity Questionnaire) to assess the seizure severity for all patients.In this study in which we examined the quality of life of epilepsy patients, we found that having drug-resistant epilepsy alone is associated with worse quality of life. Besides, we detected that resistant epilepsy cases had lower scores in all sub-scales in QOLIE-89 scale. We observed that seizure severity and accompanying depression are important factors affecting quality of life, independent of seizure frequency.In conclusion, frequency and severity of seizure and psychiatric comorbidities were found to be most important deterministic factors in quality of life. These findings suggest a need for an approach beyond seizure control for management of epilepsy. It is important to question frequency and severity of seizures and existince of psychiatric comorbidities and also to diagnose and treat it early for successing at epilepsy treatment and providing a better quality of life. When all the problems in epilepsy management are solved concurrently, quality of life will increase and patients will live a healthy life.Key words: Epilepsy, quality of life, seizure severity, depression 78 |
