| الوصف: |
Αντικείμενο της παρούσας διατριβής είναι η μελέτη της απαγόρευσης διακρίσεων και ειδικότερα η διερεύνηση της σχέσης της με την αρχή της ισότητας. Προσανατολισμένη στην προστασία συγκεκριμένων πληθυσμιακών ομάδων, οι οποίες συγκροτούνται βάσει κάποιου κοινού χαρακτηριστικού, η απαγόρευση των διακρίσεων εμφανίζεται συχνά ως έννοια ταυτόσημη ή υπάλληλη της αρχής της ισότητας και έχει διεισδύσει, μέσω κυρίως του ενωσιακού δικαίου, στην ελληνική έννομη τάξη, όπου συνυπάρχει με τη γενική αρχή της ισότητας. Η μελέτη εκκινεί από την υπόθεση εργασίας ότι η απαγόρευση διακρίσεων δεν ταυτίζεται με την αρχή της ισότητας, αλλά αντιθέτως αποτελεί μία ουσιαστική εκδοχή της, προϊόν της αλληλεπίδρασής της με την αρχή του σεβασμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Η τεκμηρίωση αυτής της υπόθεσης εργασίας έχει ως αφετηρία την εξέταση της αρχής της ισότητας, ως θεμελιώδους αρχής της έννομης τάξης μας, και ειδικότερα αφενός την παρουσίαση κατά τρόπο συστηματικό των επιμέρους εκφάνσεών της (αριθμητική και αναλογική ισότητα, ισότητα εντός και ενώπιον του νόμου, ισότητα ευκαιριών και αποτελέσματος), αφετέρου τη διατύπωση του δικαστικού ελέγχου τήρησης της ισότητας ως μιας διαδικασίας δύο σταδίων, στο δεύτερο εκ των οποίων ελέγχεται η δικαιολόγηση τυχόν αποκλίσεων από την αρχή της ισότητας για λόγους δημοσίου συμφέροντος. Ακολούθως, μελετάται συστηματικά η απαγόρευση των διακρίσεων, όπως αναπτύχθηκε ιστορικά από τις αρχές του εικοστού αιώνα ως προϊόν σύνθετων κοινωνικών διεργασιών και κυρίως των κινημάτων κατά των διακρίσεων: αρχικώς παρουσιάζεται η διαρκώς εξελισσόμενη τυπολογία των διακρίσεων (άμεσες και έμμεσες διακρίσεις, διασταύρωση διακρίσεων, παρενόχληση, profiling) και, εν συνεχεία, οι δικονομικοί κανόνες που ρυθμίζουν την αντιμετώπισή τους (επάλληλες βαθμίδες ελέγχου, αντιστροφή του βάρους απόδειξης, υποθετική ομάδα σύγκρισης, έμμεση απόδειξη). Ως πλέον κρίσιμος παράγοντας εντοπισμού των ύποπτων κριτηρίων αναδεικνύεται η έννοια του στίγματος, μέσω της οποίας υπεισέρχεται η αρχής της ανθρώπινης αξιοπρέπειας στην ανάλυση του δικαίου της μη διάκρισης. Τέλος, επιχειρείται η συστηματοποίηση και ανάλυση, υπό το φως των συμπερασμάτων της ως το σημείο αυτό έρευνας, των διατάξεων απαγόρευσης των διακρίσεων που διαθέτει η ελληνική έννομη τάξη και προέρχονται από τρεις πηγές: από το δίκαιο της Ε.Ε. με την πληθώρα των οδηγιών πάνω στο ζήτημα των διακρίσεων, από διεθνείς συμβάσεις τις οποίες έχει κυρώσει με νόμο η χώρα μας και, τέλος, από τις λιγοστές και περιορισμένης εμβέλειας σχετικές διατάξεις του ελληνικού Συντάγματος. |
