| Abstract (Turkish): |
Amaç: Uyku sırasındaki fizyolojik değişiklikleri kaydeden, uykuda hareket bozuklukları ve/veya solunumsal olayları tespit etmeye yönelik bir test olan polisomnografi (PSG) iki şekilde; manuel veya bilgisayar programı aracılığıyla otomatik olarak skorlanabilmektedir. Manuel skorlama zaman alıcı bir işlem iken otomatik skorlamanın güvenilirliği açısından literatürde farklı görüşler vardır. Bu çalışmada, otomatik ve manuel PSG skorlamalarının uyumunu araştırmayı amaçladık. Yöntem: Çalışmaya 2018 yılının Ocak-Eylül ayları arasında (9 ay) Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Uyku Merkezinde obstrüktif uyku apne (OSA) ön tanısıyla bir gece yatırılarak PSG uygulanan 369 hastanın verileri alındı. Sertifikalı ve en az 5 yıl PSG okuma tecrübesi olan 7 teknisyen tarafından kayıtlar manuel olarak rastgele skorlandı ve bu şekilde her biri iki farklı teknisyen tarafından skorlanarak 738 PSG raporu elde edildi. Sonrasında hastaların kayıtları bir kez de otomatik olarak skorlandı. Veriler manuel skorlama 1 (1. grup), manuel skorlama 2 (2. grup) ve otomatik skorlama (3. grup) olarak 3 grupta incelenerek tanımlayıcı istatistikleri, karşılaştırma ve uyum analizleri yapıldı. Bulgular: Değerlendirilen 369 hastanın %71'i (n=262) erkek, %29'u (n=107) kadın ve yaş ortalaması 48.75±12.36 (18-79) yıl idi. Vücut kitle indeksi 31.76±6.26 (n=362, aralık: 17.80-55.40) kg/m² idi. Uyku süresi ve etkinliği, uyku evreleri, apne ve hipopne sayıları, total apne-hipopne indeksi (AHİ), hızlı göz hareketi (REM) AHİ ve non-REM AHİ gibi toplamda 26 PSG parametresi bakımından otomatik ve manuel skorlama grupları karşılaştırıldı. Bu değişkenlerin tamamına yakınında 1. ve 2. gruplar arasında anlamlı farklılık saptanmazken 3. grup diğerlerine göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde farklılık gösterdi (p<0,001). OSA tanısı ve şiddetini belirlemede vazgeçilmez olan AHİ verilerine bakıldığında; sırasıyla 1., 2. ve 3. grupların total AHİ değerleri 13.80 (4.90-35.15), 26.30 (11.65-52.70), 28.50 (13.05-56.70), REM AHİ değerleri 17.20 (4.63-42.03), 29.65 (10.68-54.55), 34.60 (12.70-57.80) ve non-REM AHİ değerleri 11.40 (3.25-32.20), 26.40 (9.80-53.80), 28.60 (11.30-58.35) olarak saptandı. 1. ve 2. grup orta ve/veya ağır OSA bulguları gösterirken, 3. grupta hafif veya orta derecede OSA bulguları saptandı. Gruplar arasındaki uyum analizi değerlendirmesinde incelenen değişkenlerin tamamına yakınında 1.ve 2. gruplar arasında pozitif yönde kuvvetli bir uyum saptandı (p<0,001). 3. grupta ise uyku süresi, apne sayısı, obstrüktif apne sayısı ve %'si, hipopne sayısı ve %'si, total AHİ ve REM AHİ, non-REM'deki hipopne sayısı değişkenlerinde 1. ve 2. grup ile zayıf düzeyde pozitif yönde ilişki saptandı (p<0,05). Sonuç: Bu sonuçlar göstermektedir ki PSG değerlendirmesinde otomatik skorlama yöntemi güvenilir değildir. Ayrıca manuel skorlama gruplarının incelenen birçok parametrede birbirine benzer sonuçlar göstermesi, tecrübeli bir teknisyen tarafından yapılan PSG skorlamasının etkinlik ve güvenilirlik bakımından yeterli olduğunu göstermektedir. [ABSTRACT FROM AUTHOR] |
